بازار آهن‌آلات در حال حاضر وارد وضعیت انتظار همراه با رکود شده است. بحران انرژی، تعویق مذاکرات، افزایش مجدد نرخ ارز، باعث شده که بازار داخلی با وضعیت باثباتی روبرو نباشد.
بازار آهن‌آلات ایران ساختاری شکننده دارد که در روزهای پرنوسان ارزی خود را آشکارتر نشان می‌دهد. زمانی که نرخ دلار با جهش همراه می‌شود، واکنش بازار فوری و هیجانی است. این رفتار شتاب‌زده، نه‌تنها ثبات بازار را تضعیف می‌کند، بلکه اعتماد فعالان این حوزه را نیز کاهش می‌دهد.
افزایش قیمت‌ها در وضعیت فعلی نه‌تنها انگیزه‌ای برای خرید ایجاد نمی‌کند، بلکه می‌تواند بازار را بیش از پیش دچار رکود کند. دلیل آن هم عقب‌نشینی کمبود نقدینگی و انتظار برای افت احتمالی قیمت‌ها در آینده نزدیک است که باعث می شود پروژه‌های ساخت و ساز از هرگونه فعالیت فعلاً خودداری می‌کنند.
بازار برای خروج از وضعیت کنونی، به تغییراتی در تأمین و توزیع همچون اعتمادسازی، بهبود زیرساخت‌های لازم برای صادرات و بازبینی شیوه‌های قیمت‌گذاری است.
حضور گسترده فعالیت جهانی صنعت فولاد
چین همچنان نقشی تعیین‌کننده در بازار جهانی فولاد دارد و با صادرات بیلت ارزان، رقابت را برای دیگر کشورها دشوار کرده است. در ترکیه، کارخانه‌ها برای کاهش هزینه‌ها به جای قراضه، بیلت استفاده می‌کنند. کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز از واردکننده به صادرکننده فولاد تبدیل شده‌اند که نشانه‌ای از تغییر توازن تجاری در منطقه است.
در آمریکا، با وجود افزایش ولید فولاد خام نسبت به سال قبل، کاهش نرخ بهره‌برداری از ظرفیت حاکی از افت تقاضا در برخی بخش‌هاست. همزمان، هند با پیشنهاد حذف تعرفه واردات فولاد و دیگر کالاها در مذاکرات با آمریکا، به‌دنبال تقویت جایگاه خود در بازار جهانی است.
همچنین در پی فشارهای جهانی برای کاهش استفاده از کربن در صنعت فولاد، کشورهای زیادی به‌سوی راهکارهای پایدار روی آورده‌اند. شرکت الکترا در حال ساخت یک کارخانه برای تولید فولاد با انتشار کربن بسیار پایین است. هند نیز با صدور گواهی فولاد سبز، به تولیدکنندگانی که از روش‌های پاک‌تر استفاده می‌کنند، امتیاز می‌دهد.
تعویق مذاکرات و ایجاد ابهامات در بازار آهن آلات
با تعویق دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا و اظهارات جدید دونالد ترامپ درباره اتمام کامل برنامه هسته‌ای ایران، روند مذاکرات را با چالش بیشتری روبرو کرده است. این دیدگاه تند در جهت مختلف گفتگوهای اخیر درباره توافقی محدود و مصالحه‌جویانه است.
با اینکه ترامپ به‌طور ضمنی از آمادگی برای شنیدن دلایل ایران در خصوص برنامه هسته‌ای غیرنظامی سخن گفت، اما موضع اصلی‌اش همچنان مخالفت قاطع با هرگونه غنی‌سازی بود. نکته قابل توجه اینکه مارکو روبیو، در مصاحبه‌ای اعلام کرد که با تولید انرژی هسته‌ای برای برق مشکلی ندارد.
در صورت ادامه یافتن مواضع تند ترامپ، احتمال رشد تقاضای سفته‌بازانه افزایش خواهد یافت؛ چرا که این رویکردها می‌توانند احتمال تورم را دوباره تقویت کنند. اگر مذاکرات بی‌نتیجه بماند، بازار ارز ممکن است با سقف‌های قیمتی جدیدی مواجه شود، زیرا عدم ثبات در سطح بین‌الملل، پیش از هر چیز بر بازار ارز و سرمایه تأثیر می‌گذارد.
تحلیل بازار فولاد نشان می‌دهد که سه عامل اصلی—سیاست خارجی، بحران انرژی و وضعیت بازار سرمایه—به‌طور همزمان بر شرایط فعلی تأثیرگذارند. مواضع تند ترامپ و احتمال شکست مذاکرات هسته‌ای، فضای روانی بازار را متشنج کرده و ریسک‌های سیاسی را افزایش داده است. همزمان، خاموشی‌های نابهنگام و مشکلات تأمین انرژی، تولید را تهدید می‌کند و می‌تواند به افزایش هزینه‌ها و کاهش عرضه منجر شود. از سوی دیگر، بازار سرمایه نیز تحت‌تأثیر این عوامل، به شدت به فضای روانی واکنش نشان می‌دهد؛ به‌طوری‌که عرضه اعتباری می‌تواند تقاضای هیجانی ایجاد کرده و باعث عدم تعادل در بازار شود.
بازار آهن آلات ایران در وضعیتی ناپایدار و حساس قرار گرفته است. مواردی همچون شکست مذاکرات یا بحران جدی انرژی، می‌توانند ثبات نسبی فعلی را به‌راحتی بر هم بزنند. فعالان بازار باید با دقت و نگاهی راهبردی تحولات را زیر نظر بگیرند، چرا که هر عامل بیرونی می‌تواند محرک نوسانات شدید شود. هرچند شرایط فعلی ممکن است متعادل جلوه کند، نشانه‌هایی از تنش و بی‌ثباتی در لایه‌های زیرین بازار دیده می‌شود که با بحران، ممکن است به‌سرعت به سطح بیاید. در چنین فضایی، اتکا به تحلیل‌های دقیق بنیادی و رصد عوامل سیاسی نقشی کلیدی در تصمیم‌گیری‌ها دارد.
